Mnoga stara, arhaična imena se danas vraćaju u modu. Ipak, kada zađemo dalje u prošlost i našu istoriju, možemo da pronađemo mnoga koja deluju vrlo neobično i nesvakidašnje za srpsko područje, a opet inspirativno za buduće roditelje koji žele da budu originalni kada su imena za decu u pitanju.
Kao izvor za listu muških imena koriste se popisi koji su rađeni i u srpskoj srednjovekovnoj državi a i kasnije pod turske vladavinom. Cilj tih popisa bilo je regulisanje plaćanja poreza, a za tu vrstu obaveza bile su važne samo osobe muškog pola. Da bi došli do ženskih imena potrebna je druga vrsta dokumenata – a to su Pomenici, a u pitanju su zapisi iz manastirskih i crkvenih hronika.
U pomenicima su navedeni svi oni koji su bili važni za određeni manastir ili crkvu: vladari, ktitori, crkveni dostojanstvenici, kaluđeri i kaluđerice. Ono što je izuzetno važno, a prisutno je i dan danas u našoj pravoslavnoj tradiciji, jeste običaj da se prilikom posete svetom mestu uputi molba da se u molitvi pomene i neko drugi, ko nam je drag i važan u životu – član ili članovi porodice.
Ta viševekovna tradicija daje nam pouzdana svedočanstva o ženskim imenima u periodu od 14 veka pa nadalje, posebno u periodu vladavine Turske.
Stojan Novaković izdao pregled imena u Srpskim pomenicima
Stojan Novaković je izdao pregled imena koja se javljaju u Srpskim pomenicima u vidu rečnika, kao i muška i ženska imena.
Koristio je sledeće pomenike: Prizrenski pomenik – kraj 14. veka, Lesnovski pomenik -15. vek, Pećki pomenik 15 -18 vek, Kruševski pomenik, prepis – 15. vek, Pomenik manastira Beočin, Vodičnički, Koriški, Krušedolski pomenik: 15-16 vek.
U svom delu, Novaković je imena navodio u formi kako su navedena u originalima, pisana starosrpskim jezikom . Transkripciju je uradila profesorka Milica Grković u svom Onomastičkom rečniku.
Mnoga imena, po formi a i po značenju, predstavljaju iznenađenje ako se tumače savremenim okolnostima i načinom života.
Postoji i dosta nadimaka, to je sasvim razumljivo – molitva je namenjena onome koga volimo pa se često toj osobi obraćamo i sa nadamikom.
Imena na slovo “A”
Avdana, Avrama, Aglija, Agripina, Ajdana, Aleksandrija, Aleksija, Alinka, Alka, Ana, Anastasija, Angelina, Anđa, Anđelija, Anica, Anka, Anovka, Avola, Antonija, Armenka, Arhanđa, Ata, Atanasija
Imena na slovo “B”
Beža, Bela, Bogosava, Božana, Božica, Boja, Bojka, Bosanka, Bosiljka, Budimira, Budimka
Imena na slovo “V”
Valada, Vara, Varvara, Vasilija, Vezilja, Velija, Velika, Velisava, Velka, Veljana, Vera, Vesela, Vida, Vidica, Vidna, Vinka, Višnja, Vladislava, Vlatka, Vojana, Vojka, Vujana, Vujača, Vujina, Vujka, Vuka, Vukava, Vukana, Vukna, Vukosava, Vučica, Vučka
Imena na slovo “G”
Galica, Gvozda, Gvozdana, Gvozdenija, Gdunja, Gojana, Gojka, Gospava, Građa, Građanka, Grdana, Grkinja, Grlja, Grobna, Grozda, Grozdana, Gromna, Grubna
Imena na slovo “D”
Dabiživa, Davida, Dajka, Damijana, Danica, Danka, Dafina, Dvorka, Dvorna, Deva, Devka, Dejana, Despina, Divna, Dijana, Dika, Dikla, Dikosava, Dionisija, Djeva, Djevka, Dmija, Dmitra, Dobra, Dobrija, Dobrosava, Dova, Doja, Dojka, Doka, Donka, Dora, Dorjana, Doroteja, Dosta, Dostana, Dragna, Dragojla, Draguja, Draja, Drajka, Drinjanka, Duda, Dubna, Dunja
Imena na slovo “Đ”
Đenka, Đerdana, Đermana, Đermanka, Đeruša, Đinđa, Đuka, Đurđa, Đurđija, Đurisava
Imena na slovo “Ž”
Živka, Živana, Živkana, Živna
Imena na slovo “Z”
Zagorka, Zvezda, Zvena, Zvenija, Zlatana, Zlatna, Zoja, Zorana, Zorka, Zrinka
Imena na slovo “I”
Ivana, Ivanica, Ivka, Ikonija, Ilana, Ilijana, Ilinka, Ilka, Ilojka, Ina, Inđa, Inđelija, Inđija, Irina, Isidora, Istija
Imena na slovo “J”
Jageta, Jagla, Jaglika, Jagnija, Jagoda, Jakova, Jana, Janija, Janisa, Janisija, Janica, Janka, Janojla, Janoka, Janoša, Januša, Janča, Janja, Jarmenka, Jasa, Jasna, Jaćima, Jeva, Jevdokija, Jevrejka, Jevrosima, Jezda, Jezdarica, Jezerka, Jeka, Jelača, Jelena, Jelenka, Jelika, Jelina, Jelisaveta, Jelica, Jelka, Jerina, Jerka, Jerosima, Jefa, Jefimija, Jefremija, Jefrojka, Jefrosima, Joanica, Jovana, Jovanka, Jovka, Jovna, Jovčica, Joka, Julijana
Imena na slovo “K”
Kalina, Karanfila, Kata, Katava, Katalina, Katarina, Katica, Katuša, Kovana, Kovanija, Kovinka, Kovna, Kojana, Komlenija, Komljena, Komna, Kona, Koprena, Koruna, Kosa, Kosara * (prvi zapis ovog imena 11 vek) Košuta, Krasna, Kruna, Krunija, Ksenija, Kumrija, Kuna
Imena na slovo “L”
Lava, Lazara, Lala, Lalica, Lamenka, Latinka, Lepava, Lilijana, Lozana, Lozna, Lucija
Imena na slovo “LJ”
Ljuba, Ljubava, Ljubisava, Ljubica
Imena na slovo “M”
Magdalena, Magdalina, Magrita, Madona, Makrina, Mala, Malena, Malina, Malinka, Malica, Malojka, Mamica, Mamka, Manda, Mandalina, Manka, Manojla, Mara, Marija, Marina, Marta, Maruša, Mila, Milava, Milada, Miladinka, Milana, Milahna, Mileva, Milena, Milinka, Milka, Milovana, Milojka, Milja, Miljana, Miljahna, Miljena, Mirka, Mitra
Imena na slovo “N”
Natalija, Nevenka, Neda, Nedeljka, Nera, Nina, Ninka, Niša
Imena na slov “O”
Obrenka, Ognjana, Omara
Imena na slovo “P”
Pava, Pavica, Pavla, Pavlija, Pavuna, Pauna, Pejka, Pela, Pelagija, Peladija, Pera, Persida, Perunika, Petka, Petra, Petrija, Plema, Poznana, Pola, Poleksija, Prva, Prvoslava, Prija, Prodana, Prodanija, Projka
Imena na slovo “R”
Rada, Radana, Radovana, Radosava, Raduka, Radula, Raduna, Raduša, Razumena, Rajka, Rajna, Rakita, Ranka, Rodana, Rojka, Roksa, Roksana, Roksanda, Romana, Rosa, Ruža, Ružica, Rusija, Rusojla
Imena na slovo “S”
Savka, Sanda, Sara, Svetlana, Severinka, Seka, Sena, Slavka, Slavna, Smilja, Smiljana, Smolja, Smoljka, Soja, Sofija, Srebra, Sremka, Stamenka, Stanača, Stanija, Stanica, Stanka, Stanojka, Stanojla, Stanuša, Stepana, Stepanija, Stepka, Stefanka, Stoja, Stojisava, Stojislava, Stojka, Stojna
Imena na slovo “T”
Tekla, Teodora, Teodosija, Teofana, Teofila, Tiha, Tihosava, Tihoslava, Todora, Tomanija, Tomira, Travica, Trena, Trenda, Trnjina
Imena na slovo “Ć”
Ćerana, Ćirana
Imena na slov “U”
Uba, Ugrinka, Ugrina, Ugrinka
Imena na slov “F”
Fevronija, Fema, Fila, Fimija, Fruja
Imena na slovo “H”
Hadana, Hajda, Hajdana, Heraka, Hinđa, Hranka, Hrnjaka
Imena na slovo “C”
Caka, Cveta, Cvetana, Cvetka, Cvetna, Cvija, Coka, Cuja,
Imena na slovo “Č”
Čava
Kao što vidite, neka su aktuealna i danas, dok su druga arhaična, zaboravljena, za današnja popularna vrlo neobična, ali opet lepa, ineteresantna i u našem duhu, pa ko zna – možda se nekada ponovo “vrate u modu”.
Stil/Blic žena